Friday, May 6, 2016

Mala tempora
Animum semper in luto peccatium est! Afferma Sant’Agostino nel petrarchesco Secretum, intendendo che in verità l’indole umana rivolge, preferibilmente, al peccato la sua captante natura; oltre il manicheo pessimismo agostiniano in effetti la teologia, con il libero arbitrio, la voluntas atque voluptas ossia la volontà ed il desiderio umano, convoglia ambedue sia verso il piacere estatico che verso quello meramente goliardico; per la susseguente documentazione il piacere rilevante potrebbe essere quello delle vittime che ottengono giustizia, ma non credo che possa essere simbioticamente rapportato ai rei, soprattutto quelli della prima condanna vidimata condannati a morte tramite impiccagione, adumbratio docet, ossia il disegno illustrativo sommariamente accennato. In effetti la giustizia sermonetana non era certamente comprensiva di atti quali gli omicidi, attenuanti non sussistevano, e la detenzione era solo un breve ovvero prolungato termine di passaggio verso la sentenza definitiva, a maggior chiarezza; oggi la detenzione coatta di un reo è considerata la punizione, mentre, almeno sino al 1835, prima della riforma del Codice Penale, voluta da papa Gregorio XVI, la condanna ovvero assoluzione, propriamente dette, erano l’esito finale del processo; nulla di rilevante, certamente ma, rispetto alle condanne si deve rimarcare che la detenzione in prigione era solo, ripeto, un momentaneo passaggio verso l’assoluzione ovvero la condanna, e non la condanna meramente identificata oggi con i criteri della giurisprudenza odierna; privare un suddito della libertà, trattenendolo in detenzione, non era intesa affatto come la condanna, poiché il suddito, e non cittadino, della libertà ne era privo anche fuori delle prigioni stesse, quindi sarebbe stato alquanto illogico privare un reo di un bene, come la libertà, di cui non godeva neanche fuori dei procedimenti penali; quindi la sentenza sanciva il termine che non era mai quello della detenzione coatta con la riforma precitata, in effetti una radicale innovazione, riguardo al singolo cittadino, emerge, ossia privando quest’ultimo della libertà, detenendolo in prigione, era un preclaro riconoscimento della libertà stessa, quindi di un diritto di cui il cittadino, e non più suddito, godeva. Ma Gregorio XVI, per la nostrana juxtitia, aè distante nel tempo e nel concetto di emancipazione civica, quindi si era alquanto più diretti e risoluti nelle sentenze, vidimate direttamente in Costitutionibus, ossia sugli Statuti sermonetani del 1501.
12 marzo 1583
Nella città il 12 marzo 1583 Pietro Francischetti, ed Alessandro Ciancia di Sermoneta testimoni Simone Chiatti di Riccio Chiatti, Gregorina di Pietro Paldino. In Nome di Dio Amen. Noi Giovanni Bindo Nobile senese et l’Illustrissimo Signore Illustrissimo  e Reverendissimo Signore Cardinale di Sermoneta, luogotenente e Giudice conosciuta questa e vertendo fra il Magnifico Procuratore attore e così tenendo anche Simone Chiatti, Riccio Chiatti, e Gregorio di Pietro Paladini di Bassiano rei e tutti presenti per una parte e altra in questo tribunale e da questo tribunale, e persuasi per spirito diabolico istigati mossero da questo luogo verso latro luogo, furono ausi ed inseguirono Giovanni Antonio custode setino, e con un sasso percossero lui sino a ferirlo, e fino a ché giunse a morte, e come dalla deposizione si vede nel processo da dove quanto vista segue della loro cattura, vista la citazione fra noi spedita e presa visione della relazione del Signor Procuratore, visto il bando spedito quanto per legge esatto visto infine e riconosciuto tutto il processo intentato, ed infine il merito e considerando per il tribunale nel solito ruolo e cubicolo nella rocca di Sermoneta. Poiché consta a noi et della nostra Curia, Simone Chiatti, Riccio Chiatti, e Gregorina di Pietro Paladini, per legge punibili, nella seguente forma della legge diciamo, sentenziamo e declamiamo, per testimonianza di Simone Riccio, e Gregorina questi condanniamo i presenti alla pena della forca e alla confisca di ogni loro bene senza che altro tempo intervenga come affinché per quanto concesso gli stessi siano venuti e guidati dalla Potestà della Curia e essere guidati come solito e qui per il Servizio a questo candidato lascio il solito e sospenda così il suo mandato e questi con giusta pena ed questi siano condotti alla giusta pena()così decidiamo e condanniamo nel miglior modo, così la pronuncia.  
XII Martii 1583
Et civitati in die 12 Martii 1583 petri francischetti, et Alexandro ciancia de sermoneto testimonis Simone Chiatti Riccius Chiatti Gregorina petri paladini. In Dei nomine Amen. Nos Johannes bindus Nobilis senensis et Illustrissimus Dominus et Illustrissimi ac Reverendissimi Domini Cardinalis de sermoneta, locumtenens et Judex et cognitor eaque et caput vertens inter Magnificus Procuratorem actores et si tenentes et Simeone Chiatti, Riccius chiatti, et Gregorina petri paladini de Bassiano reos tot et presens parte ex altera in eo de eo, et suoer eo Diabolico spirito istigati moventes se de loco pro ad locum, ausi sunt insegui Johannes Antonium custode setinum fuggente, eundem quam saxis percuotere se tandem ipsumcompreserunt vulneribus afficere ita et  tale pro et dictus, vulneribus inde mors fuit seguita, et primus Johannes Antonius mortuus est, et als prelatius ex processus Unde  nos quam visa interi siquitur huius capta, visa citatione Intus pro nos expedita exacta cum relazione nostri viso la pridicta Dominus Procuratorem, viso bando expedito quam pro ut legis exacto viso denique et recognito toto processum in primis fabbricato, et enim meritis, visis videri, et consideranda reperito pro tribunali sedentes in quodam solio ligneo in nostro solito cubicolo intus arce Sermineti Quia constat nobis et nostre Curie Simone chiatti, Riccius chiatti, et Gregorina petri paladini fore et ceu cullabile et de jure punibiles, sequente forma juris dicimus, sententiamus et declaramus pro testes Simone Riccius, et Gregorina fore et eos condenandos presentes eos et quemlicet ipsos condenamus in pena furcas et confiscationi, omnium suos bonitate si ullo unquam tempore pervenerint ut qualibet ipsos venerit in Potestas Curia ducatur et duci debeant ad solitum cum()et ibi pro Ministrum ad id deputatum laqueo solido apposito suspendat ita et tali pro mandato()eos sibi condigna pena , et in laios transeunter et()et quecunque mandata desuper necessarius et opportuna pro pernitiosisexcitatione decernimus et relaxamus, et ita dicimus sententiamus et condenamus sic meliori modo Ita pronunciationi, Ego Johannes Bindus Locotens.
Contro Antonio Petrillo. In Nome di Dio Amen. Causa fra il Magnifico procuratore ed Antonio Petrillo, processato e contumace da una parte ed altra per insulto per detto Antonio verso Giovanni Antonio Capolegio quando per più amplia pace fra i medesimi intercorsa primariamente dalla Potestà sedente a vedersi quanto a dirsi di Antonio questa pose per Pietro Capolegio dal detto Giovanno Battista, a vedere l’infamia sufficiente  presa da questa, visto lo Strumento della pace, vista la citazione fatta dal detto Angelo, ed infine   considerato e visto nuova istanza, dichiarò e condannò Antonio Petrilli alla pena contenuta in detto scritto, con pace, e del quale Petrilli constatiamo la contumacia….
XV Martii 1583
Contra Antonium petrilli. In Nomine Dei Amen. In causa vertente, et que habeat versa est inter Magnificum procuratorem insidente ex una, et Antonium petrilli que relata, et processatum contumace parte ex altera de et super insultum pro dictum Antonium factum pro Johannem Baptista Capolegium cum()prout latius in processu sub pace inter ipsos prius inita Magnificum de Potestas sedentes in visa querela quam dictu Antonium ea posit pro petrum capolegium dicti Johannes Baptista, visa infamatione satis huius()capta, viso Instrumentum pacis, visa citatione facta dicto Angelo visa quia quam ipsum incasata, visit denique videndis et consideratis considerandis()novis instantiavit, declaravit, et con condemnavit eum Antonium petrillus in pena contenta in dicto Infrascripto pacis, attesta eius contumacia, et quodcumque motus de super necessarium reclamavit ad modum…
XXVI Martii 1583
Contra Camillum Colesagni. In Nomine Dei Amen Johannes Bindus Judex()et cogniscitur volentes de et super causa differentia vertens et haeque versa est inter Magnificum procuratorem actorem et insistente ex una, et Camillum Colesagni deserta reum convenitum et carceratum parte ex altera det super interfectione unius bubale deserlupis, in societate aliorum pro ex processum ac empitone corei bubali doviti furto subtracti in scientia Cavilli prout ex dicto processum unde viso et recognito toto processu supra premissis fabbricato, et ipsius meritis, visis bannimentis de materia loquentis, visis denique videndis et consideratis considerandis novum Declaramus sententiamus unius babule prout in processu interfecte, ac in penam centum funis, sibi publice inferendos jure formam prout bannimentos, et ad interim partis sive Domini presente babulis, et pro corda bubali supradicti condannamus predictum Camillum in penam ducatorum quindecim, Illustrissimi et Beatissimus Caroli applicans et quecumque moneta  desuper necessaria et opponendo decernimus, et relaxamus, ad modum  meliori sententia. Johannes Bindus Locotenens.
IV Aprilis 1583
In nomine Dei amen. presentibus Tarquini Egidii, et Durante Durantis de Teramo testibusque. In Nomine Dei amen, Nos Johannes bindus nobilis senensis Illustrissimus Venerabilis Dominus, ac Illustrissimi et Beatissimi Carolis deserta Senior, cognitor decisor causa et causas vertens, et sacramentibus vertens inter mecum procuratorem agente et insistentes ex una, et Petrum Chiattus, Johannem letus, Angelum palumbum, Julium Jacobi grillati, Rocchie antij gregorii, oratium calandrinum, marcus petri paladini, et Antonium Auridis Magnacarne de Bassiano reos confesso, Inquisitos et carceratos parti ex altera in eo, de oe, et supra eo, quam petruschiattus in societate felicis, et oratis pro maligno suora dictus in pectore percussent Johannes custode setinum, impedendo eius offesa, et nonnullis pro ut in processu tentaverit pignus quod ex suo offendendum ecceperat auferre, et pro petrus chiattus dicerit fere incontinenti Rico et Simeoni de chiattis eius germanis ut illum Johannes aut comprehenderunt, et interficeret, et inmediate supranunciati unam cum Simeone et Rico pro et Righio petri paladini de eoque inerine in Johannem Antonium et illum per multum spacium insequuti fuerint storta, corsista et sevire armati respice in illum saxa proibendo, eundem percutiendo, ac in eum calmando, ut dicet, “piglia ammazza” respice ut in processu, donec pro Johannem Antonium à nonnulla pro fuerit compresensus, et cumpluribus, et multis letalis vulneribus affectas, archibusium et pistolesium propria ipsius custodis arma auferendo ipsi, assistentibus dicto Maleficio aliquo suprannominatis, prestando unus alii(). Maleficio favorem et et cohoperatum respice processu, ex quibus vulneribus primus Johannes ante mortius est, et ad latius prout in eodem processu, Unde visis confessionis petri Antonii, Johannis, Rocchi, Julius, Marci auritis, Oratii, et petri paladini prout viso denique toto processu, et ubique contentis in eo, ac eorum meritis, visis denique videndis, et consideratis considerandis Opinioni reperita, pro Tribunali sedentes quia constat nobis et nostri Curie premissa fuisse etcetera, et  suopra notatos, et quem ipsos de premissis fuisse et cetera cilpabile et de Jure punibile. Idcirco per sane nostram diffinitiva sententiam, qua de suis peritum consilio in his scriptis ferimus, dicimus, pronunciamus, et sentantiamus prout Petrum, Antonium, Johannes, Rocchus Marcus auritij, filium, Oratium, et Marcum petri paladini, et quolibet quoipsos fore et cum condenamus prout condenamus in hanc qui seguet modo conditionis in penam dugentos ducatos, ac perpetui exilis à toto statu presenti Illustrissimi et Beatissimi sub pena furcas. Antonium palumbus condannatus in penam Trireme per triennium adibide dicto tempore remigando, reservato in  tenens presenti Illustrissimi Johannes letum condennatus in pena centu ducatus, et exili presenti Illustrissimi Domini declarandi, et nisi infra quindecim dies solverti dicta pena pecuniaria dicatos centum condenamus eundem ad triremes ad tempus adibidus remingando, ad arbitrio Illustrissimi Domini Rocchi auritij gregorij condenamus in pena scutos quinnquaginta, et arbitrio presenti Illustrissimi Domini declarandi. Marcum auritis condenamus in penam scutos quinquaginta arbitrio presenti Illustrissimi declarandi. Juluim grillotis condenamus in penam scutos quinquaginta, Oratium calandrini in penam scutos quinquaginta, et Marcum petri paladini condenamus in penam quinquaginta scutos, et quinquaginta de supra necessaria et  opportuna decernemus et relaxamus, et ita dicimus, pronunciamus sententiam et condenamus ad modum  meliori. Ita pronunciamus Ego Johannes Bindus Locotenens. 
 Aprilis 1583
In Nomine Dei amen. In ea vertente inter de casu procuratorem insistente et agente ex una, et  Missorem processatu, Inquisitum, carceratum et causa conventum parte ex altera de et supra Insultum, ingriens in domu de Camille Lazzani, et aliis in dicto processu per eundem acissorem cictam de Camillam et attentatos prout et actis Magnificum Dominus potestas sedens viso et recognito toto processu, et eius meritis, visa forma statuti de  loquens visis denique videndis, et considetis considerandis declaravit, sententiavit, et condanavit eum in penam libras octuaginta quinque visa forma dicti statu reservatu tum eudem dicta Camilla querelanti de jure pro contra dictam Missorem de jure quomodo competeret, occasione querele iniuram per eam porresti prout latius in actis et ita ad modum meliori et quodcumque relaxavit.
XXII Aprilis 1585
In Dei Nomine amen. In ea vertent, et que hacte versa et inter Angelus procuratorem actorem et Insistente una, et  Messere Johannes lucchesium reum convenuts, et processatum parte ex altera de et supra vulnere pro ipsum illato in capite Bernardo famuli Messeri Ambrosii lombardi, cum sangiunis effusione, prout latius in processu causa Magnificus potestas sedens viso et recognito toto processu in pati jam fabbricato, visis vivendi consideratis considerandis sententiavit, declaravit, et condanavit eum Johannes lucchesius in penam vigenti quinque florenos auri, formam bannimentum, que pena est medietas pene contente, in sacri constitutionibus, et qodcumque motum relaxavit et ita datum sententiat, et condenavit ad modum meliori. Rogerius Massimus
XXX Aprilis 1583
In Nomine Dei amen. In causa vertent, et que hacta versa est inter Magnificus Procuratorem actorem, et Insistente ex una, et Landinus petri Joris, et  Marchettus leonis de Cora ex Cisterna reos conventos, carceratos, et Inquisitos parte ex altera de et supra testimonio falsitatis per ipsos et ipsos quali deposito scontra Curia prout Latius in processu cause ad quod relations Magnificus sedens in viso et recognito toto processu in dicta causa fabbricato quod pro etenim meritis in visis denique videndis, et consideratis et considerandis declaravit, sententiavit et condanavit dictos Landinus, et Marchettus, et  quali ipsos in penam vigenti ducatos, et infamie pro quod jure formam statuorum et quodcumque matum desuper necessariam relaxevit ad modum meliori. Johannes Bindus Locotenens.
IV Maj 1583
In Nomine Dei amen. In causa vertent, et que hacta versa()inter Magnificus Procutorem actorem, et Insistente ex una, et Johannes Messeri rensij Johannem monaci, et Paulus fantaguzzi alias Tizzone ad desertas, reos conventos, carceratos, et processatos parte ex altera de et super contraventione in aundo venitus per ipsos, et ipsorum quolibet prout latius in processu cause in Magnificum sedens in viso et recognito toto processu in  presenti causa frabricato, visis confessionibus prout Joannicchi, Johanens monaci et Tizzoni, visis denique videndis, et consideratis considerandis sententiavit, declaravit et condanavit joannacchini Johannem monaci, et Tizzone, et quali ipsos in penam vigintiquinque scutos Illustrissimi Carlis nec non in tribus iettibus funis ipsis, et ipsos inferendi in publico jure formam bannimentos, et quocumque motum de super necessarium in relaxavit et et ita ad modum meliori. Johannes Bindus Locotenens.
IX Maj 1583
In Nomine Dei amen. In causa vertent, et que hacta versa est inter Magnificus Procuratorem actorem et insistente ex una, et Petrum Francisci Sigismundus reum conventum, carceratum, et processatum parte et altera de et supra vulnere ipsum illato in capite ferentis Cesaris ad effusione sangiunis proutprocessu in Magnificum potestas sedens in viso et recognito toto processu in presenti causa fabbricato, etenim mentis, visa confessione dicti Petri, nisi denique videndis, et consideratis considerandis eundem petrus condanavit in penam vigenti quinque florinos que pena est medietas pene contente in Costitutionibus Marchie jure formam bannimentos, nec non ad satisfacionem nec de nobis per dictum Laurentium passos occasione prout in et quomodo motum relaxavit in et ita ad modum meliori.
IX Maj 1583
Presentibus Messere Ulisse absalone, et dicto Johannes Antonius Mazzancollo testibus. In Nomine Dei amen. Nos Johannes Bindus nobilis senensis()ac Illustrissimi et Beatissimi Carlis de Setia judex cognitor, et decisor causa vertens inter Magnificum Procuratorem actor, et insistente, ex una, et Gratianum alias Gratianellatum Pauli Sblandide deserta reum conventum carceratum, et processatum parte ex altera in eo, de eo, et supra eo quod dictus Gratianella diversis temporibus interfecerit nucte bubulas, e multos porcos diversorum dominos et alias prout latius in processu cause. Unde per nos qui supra  viso et recognito toto processu in presenti causa fabbricato, et eius meritis, visis confessionibus, et ratificationibus dicti Gratianello visis denique vivendi, et consideratis considerandis Causa in Christi Nomine reperito sedentes pro Tribunali quia constat nobis et in Curie dicto Gratianella, et de Jure punibile, propria sequentes formam juris cum solum Deum pre oculis habente dicimus, sententiamus, declaramus, et condenamus, dicta Gratianellam in pena perpetuam Triremis, ad ibidem perpetuo remigando, et ad satisfaciendum de benum et interesse partibus, reservato tam arbitrio prefati Illustrissimi Domini Carlis et quentaginta moneta de super necessaria, et opportuna decernimus, et relaxamus, et ita dicimus, pronunciamus, sententiamus, et condenamus de meliori modo. Ita Procuratorem Ego Johannes Bindus Locotenens.
X Maj 1583
In Nomine Dei amen. In causa vertenti, et que hacta versa est inter Magnificum procuratorem actorem et insistente ex una, et Donatum Castelliccij reum conventum, carceratum, et processatum partibus altera de et supra interfetione unius porci, prout latius in processu Magnificus Dominus Sedens viso et recognito toto processu in presenti cum fabbricato, visis denique vivendi, et consideratis considerandis, visis meritis dicti processu, visa confessione dicti Donati, visa forma bannimentos de magna loquitur, Christi nomine declaravit, sententiavit, et pronunciavit dictum Donatum fac et ex condanamus, conditionis debere, prout condanavit in penam vigintiquinque Camere Illustrissimi Dominus trinta iactus funis dicta Donato in publico inferendis jure formam dictos bannimentos, nec non  ad satisfaciendum dannum et Interesse danno porci, et quadraginta moneta de supra necessitate relexavit et itain modo meliori. Johannes Bindus Locotenens.
XIII Maj 1583
In Nomine Dei amen, Nos Johannes Bindus nobilis senensis Illustrissimus Dominus, Illustrissimi et Beatissimi Carlis de Sermineta Locotenens, cognitor et decisor cause et causarum vertens inter Magnificum procuratorem actore, et insistente ex una, et Ciccum, et Honorata Nicolasse alias de Paniottis silique germanis de Cisterna conventus et processatos partibus ex altera. In eo de eo, et supra eo, quod cum quodam sero mensis presenti alio veniri tempore prout latius in processu cause Antonius Caporali()Alleva, et Adrianus eius socii invenissent prout()cepissent, et ad carceres adducete vellent, incontinenti Honorato germanus frater Cicchi presenti ac natus, et forsam allis ac modum generibus invit in prout()auferendo dictum Ciccus et manibus eorum, et dato dicto Cicco quodam, à quidam persona, cuius nomen hic pro meliori tacet, iidem Ciccus, et Honoratus presenti sic armati ausi fuerunt irruere qui prout birruario, eosdem multis vehementibus effimere prout affecerunt respicie et alias prout latius in dicto processu. Unde nos qui  in viso, et recognito toto processu in presenti causa fabbricato, et eius meritis visis denique videndis et consideratis considerandis Christi Nomine reperito pro Tribunali sedentes quia constat nobis, et in Curie prout Ciccu, et Honoratum, et  quelibet ipsos ex culpabilis, et de jure punibilis, idcirco equentes forma juris, ac Bullat Pontificium, et altera Declaravit, sententiamus, et pronunciamus prout Ciccu, et Honoratus predictos, et quelibet ipsos fore et cetera condenandos conditionis debere prout contentos prout Ciccus et Honoratus, et quelibet ipsos in pena ultimi supplicij, et confiscationis omnia quorum bonorum Camere Illustrissimi et si ullo unque tempore pervenerint ut quolibet ipsos pervenerunt in fortias Curie, ducat, et duci debeat ad locum solitum Justitie, et ibi pro ministrum ad id deputatum, laqueo Cicchi et Honorati collo apposito,  furcis suspendant, et suspendt, ita tali quod moriant et moriat et moriat, et animam à corpore penitus separet, ita ipsis, et cuilibet ipsorum sit condigna pena, et liis transita in  exemplum quecumque mandatus de supra necessaria et opportuna decernimus, et relaxamus, et ita dicimus pronunciamus sententiam, et condenamus ad modum meliori. Ita procuratorem, Ego Johannes Bindus. 

XX Maj 1583
Hac daturum supremum Dominum Interim et Sudice ut pro Tribunali  sedente in quodam solio ligneo in ejus solito cubiculo intus arce Sermineti lectus rogans et recitatis pro mesi Juratum sub die xx Maj, presentibus Johannes Francisco coliangeli deserta, et Dominus fabritij de judicibus de nola, milite dicte arcis testibus. In Nomine Dei amen. Nos Rogerius Massius de Santo Cleupidio Illustrissimus Venerabilis Dominus ac Terre Sermineti Procuratores et Judex ordinarius cognitor, et decisor constat vertentium inter Johannes et personas dicte Terre cognoscentes et conoscere volentes de et supra causa vertens et que hactenus versa est inter Magnificus Procuratores fiscale actore, et intendentes una, et  Petrus Angeli Ludovici, ac Johannes baètistam eius frategermanus de Sermineto reos conventos processatos et contumaces partibusque ex altera eo quam de  hoc presenti anno sub die pro menis Aprilis ut alio veriori tempore pro ut latius in processu predictis Petrus et Johannes baptista inquisiti pro diabolico spirito istigati armati consensis moventes se de loca ad locum ausi fuerunt animi alteri, et alter alteri auscultum coperationes prestando minadere et assalire, Hectore Macchie incola Terre Sermineti in Territorio Sermineti ubi dicit “la monechera” dictum qui Hectore pluribusque, et diversis vulnerabusque afficiensa interficere, et alias prout latius in dicto processu. Unde nos quam supraviso et recognito toto pro ulla in presenti causa fabbricato, et ejus meritis, visa contumacia incusata pro supradicta Magnificus Procuratores pro petri et Johannes baptista pro visis denique videns, et consideratis considerandis Christi Nomine reperito pro Tribunali sedentes in quidam solio ligneo in Cubicolo nostre solite residentie, quia constat nobis et nostre Curie johannes baptistam attentatos, eos  quia esse culpabiles et de()Idcirco sequentes formam juris et statutus Terre Sermineti pronunciamus sententiamus, et conenamus, per Petrum et Johannem baptistam, et quemlibet ipsios in penam ultimi supplici, ad furcas, Ita et tali quam si ullo unque tempore Petrus et Johannes baptista presenti seu alij quos ipsios in fortias Curie pervenerint seu pervenerint, ducatus et ducandus ad locum justitie, inique pro ministri deputati laqueo collo apposito furcis suspendant, et suspendat ita quod penitus moriant et moriat et anima à corpore separet, ut ipsis sit condigna pena mors pro et alii transat in exemplum, et ita dicimus,  sententiamus, et condemnamus istum et alio meliori modo per ipsos petri et Johannes baptista quam ex forma status terre Sermineti pro veri et legittima confessione reputavimus, et reputandus, prout et eos casu confessis et divietis haberi declaramus, Approbo ego Johannes felice Notarius. Ita Pronunciamus et ego Rogans Mattius Procuratores.
In Nomine Dei amen. In causa vertens, et que hacta necessaria est inter Magnifum procuratorem actorem et insistente ex una, et Bernardini alias scapanuccio de piperno carceratus, et reum conventus partibus ex altera de et supra aspertatione pugionis, et at potere actis Magnificus Dominus protestate sedens viso et recognitio toto processo in presenti causa fabbricato, et ejus meritis juris denique videndis, et consideratis considerandis Christi nomine pronunciavit, declaravit, et sententiavit, eundem scapparicium fore et ex condennanda conditionis prout condanavit in penam decesectos Camere Illustrissimi apposito et triginta ictum funis dicto scappanucio pubblice inferendos, et quadraginta moneta de super necessarium et oportunum relaxevit et ita pronunciavit, sententiavit, et condanavit modo meliori.
VIII Junis 1583
Pro scappuccio supradicto quam prolem penitentim composit idem coram et facto exit et producit preces cum()Illustrissimi Carli tenoris infrascripti soluta meditate pena pecuniarie, de alia meditate, et  depenna tortura origo gratia facimus. Datum Romae die sexta Junij 1583. Locos sigilli, Johannes franciscus peranda secretarius petit recipi et amitti modo meliori….In nomine Domini amen. In causa certente inter Magnificus Procuratore fiscale inquirente et actore ex una, et Tedeum absalonne inquisitus()et carceratus parte ex altera de et supra pugno pro ipsius dato Flaminio genero Angeli lupi rebusque aliis prout ex actis Magnificus Dominus Potestas sedens  in viso et recondito procellus in presenti causa fabbricato, et ejus meritis, denique videndum, et consideratis Christi Nomine()et sententiavit dictum Teseu fore et considerati, considerandis()prout condenavit juntis de casis animus huius()in penam scutos trium et baiocchis duodecim cum dimidio iuxta formam bandimentos que pena est indicta pene contente in costitutionibus Marchie, Camere Illustrissimi Dominus appositus et quodcumque que tum relaxavit et ita dixit de modo Meliori.
Conclusioni
Credo di aver solo modicamente contribuito alla conoscenza documentaria sermonetana, non penso e non ritengo che qualcuno possa farlo di aver esaurito un argomento, quale quello sermonetano, che richiede ancora  tanto impegno da profondere filosoficamente, nell’accezione greca del lemma, la ricerca prosegue, e proseguirà in futuro; nuovi materiali e nuove conoscenze emergeranno e daranno spunti di ricerca ancora più ampli; vicende per ora riposte nel criptico, troveranno finalmente cittadinanza come meritano nel contesto narrativo e nella loro dinamica fenomenologia. Questo contributo apporta nuove considerazione che, come miscellanea, e non potrebbe essere altrimenti, raccoglie disparati argomenti che delucidano alcune vicende certamente ancora inedite, quindi assai interessanti nella loro drammatica evoluzione; piccoli frammenti di vitale umanità artigianale, politica, sociale e meramente economica, che credo possa indurre a considerare un paese come Sermoneta sia la sede ufficiale del Castello Caetani sia anche quella altrettanto pregnante di molteplici attività; intorno e dentro il citato Castello, come esternamente a  questo viveva un paese di cui gli stessi Caetani erano integralmente partecipi, sia come Signori feudali che come membri della stessa cittadinanza; e credo che loro proprio abbiano avvertiro per primi e pensato con questo criterio la loro vita sia nella Rocca di loro erezione che lo stesso paese.
Alessandro Lusana

No comments:

Post a Comment